Με την κλιματική κρίση παρούσα, η διαχείριση των δημόσιων κοινόχρηστων χώρων αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την ποιότητα της ζωής στην πόλη. Δυστυχώς, η δημοτική αρχή συνεχίζει να προσεγγίζει τους δημόσιους χώρους με όρους που απειλούν τον ίδιο τον ελεύθερο κοινόχρηστο χαρακτήρα τους, όπως επιβεβαιώνει και η προγραμματική σύμβαση για το λόφο Φιλοπάππου (μεταξύ Δήμου, Περιφέρειας, Υπουργείου Πολιτισμού και της εταιρείας ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ – ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ Α.Ε.) που κατατέθηκε χτες Δευτέρα για έγκριση στην Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Αθηναίων.

Η Ανοιχτή Πόλη είχε διαφωνήσει από την πρώτη στιγμή με την ίδρυση της ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ – ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ Α.Ε., αφού θεωρούμε ότι η διαχείριση των δημόσιων χώρων της πόλης δεν μπορεί να γίνεται με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, πόσο μάλλον όταν μιλάμε για χώρους με υψηλή ιστορική και φυσική αξία, όπως ο λόφος του Φιλοπάππου. Είχαμε επίσης τονίσει ότι κάθε παρέμβαση στο λόφο προϋποθέτει ουσιαστική διαβούλευση με τους κατοίκους και όσους τόσα χρόνια φροντίζουν και κρατούν το λόφο ζωντανό. Ο λόφος έχει πράγματι ανάγκη από φροντίδα και ήπιες παρεμβάσεις συντήρησης και βελτίωσης των υποδομών του, όμως η προγραμματική σύμβαση που κατατέθηκε δημιουργεί περισσότερο ανησυχία, γι’ αυτό και η Ανοιχτή Πόλη την καταψήφισε. Οι κυριότερες ενστάσεις μας ήταν:

• Το Έργα Πικιώνη, έργα που συγκροτούν αδιάσπαστο καλλιτεχνικό σύνολο, αντιμετωπίζονται τμηματικά, αφήνοντας μάλιστα ανεξήγητα εκτός παρεμβάσεων το Αναπαυτήριο. Η πρακτική της σαλαμοποίησης σε μικρότερα υποέργα μπορεί να φωτογραφίζει δουλειές για ημετέρους, δεν σέβεται όμως ένα μνημείο της πόλης που αξίζει συνολική μελέτη αποκατάστασης.
• Η σύμβαση δεν προβλέπει μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις παρεμβάσεις που θα γίνουν στην οικολογική ισορροπία της πανίδας στην περιοχή, όπως υποστηρίζουν οικολογικές οργανώσεις με γνώση για τα δεδομένα της περιοχής.
• Τρίτο και ίσως κυριότερο, η ανάθεση στο Υπουργείο Πολιτισμού κομβικών αρμοδιοτήτων του Δήμου Αθηναίων, όπως είναι οι υπηρεσίες καθαρισμού και διαχείρισης πρασίνου, αποτελεί ευθεία απειλή για την ελεύθερη πρόσβαση στο λόφο. Το ΥΠΠΟ συστηματικά διεκδικεί το χώρο ως αποκλειστικά αρχαιολογικό, με όλες τις συνέπειες στο ωράριο και στην προσβασιμότητα σε αυτόν, οι κάτοικοι όμως έχουν υπερασπιστεί με αγώνες το δημόσιο χαρακτήρα του λόφου, ως ελεύθερου ενιαίου χώρου αρχαιολογικής, καλλιτεχνικής και φυσικής αξίας, ενταγμένου στην καθημερινότητα της πόλης.

Η Ανοιχτή Πόλη έχει σταθεί στο πλάι των κατοίκων και θα συνεχίζει να υπερασπίζεται μαζί τους τον ελεύθερα προσβάσιμο χαρακτήρα του λόφου, καταθέτοντας προτάσεις για τη διαχείρισή του με τρόπο που να σέβεται τις ανάγκες της πόλης. Απέναντι στις απειλές της ιδιωτικοοικονομικής διαχείρισης, των απευθείας αναθέσεων και του περιορισμού του κοινόχρηστου χαρακτήρα του, θα διεκδικούμε περισσότερους ελεύθερους πράσινους χώρους και διαδικασίες διαβούλευσης, διαφάνειας και συμμετοχής των πολιτών.