Γραφείο Ανοιχτής Πόλης Ο Δήμος Αθηναίων αποτελεί τον μεγαλύτερο μητροπολιτικό Δήμο της χώρας. Επίσημα έχει πληθυσμό 637.798 κατοίκους, αλλά δέχεται καθημερινά πάνω από 1 εκατομμύριο επισκέπτες (εργαζόμενους, τουρίστες, διερχόμενους κλπ.). Με τη χαλάρωση των μέτρων της πανδημίας, η οποία όμως παραμένει παρούσα, ο τουρισμός φέτος αυξήθηκε, ενώ πολλοί επισκέπτες παραμένουν πια για περισσότερες διανυκτερεύσεις στο κέντρο της πόλης. Δίνεται έτσι στην κυβέρνηση η ευκαιρία να καλλιεργήσει ένα επικοινωνιακό αφήγημα περί της επικείμενης ανάπτυξης, που όμως διαψεύδεται βίαια από την πραγματικότητα.
Όποια οφέλη κι αν φέρνει ο τουρισμός, η ακρίβεια και ο συνεχώς αυξανόμενος ρυθμός της αποτελούν θηλιά στο λαιμό για τα νοικοκυριά, για τα μεσαία και φτωχά στρώματα. Ο πληθωρισμός αφαιρεί το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος των εργαζομένων, μειώνει την κατανάλωση και αναστέλλει οποιαδήποτε προσπάθεια ανάπτυξης, δημιουργώντας υφεσιακά φαινόμενα στην ελληνική οικονομία.
Μόλις πρόσφατα, στοιχεία της Eurostat ορίζουν τον ετήσιο πληθωρισμό στη χώρα μας στο 11,6%, ποσοστό που κατατάσσει την Ελλάδα στην 5 θέση των 19 χωρών της Ευρωζώνης με τον μεγαλύτερο πληθωρισμό. Η Ελλάδα βρίσκεται επίσης ανάμεσα στις χώρες με τη μεγαλύτερη αύξηση των τιμών σε βασικά προϊόντα διατροφής και πρώτης ανάγκης, καταλαμβάνοντας την 3 θέση στην Ευρώπη των 29 χωρών, ενώ δεν πάει πίσω και στα καύσιμα, καταλαμβάνοντας την 5 θέση σε αυξήσεις τιμών βενζίνης, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η ρήτρα αναπροσαρμογής στο ρεύμα και οι χειρισμοί της κυβέρνησης δημιούργησαν νέα υπερχρέωση στα νοικοκυριά.
Το κύμα ακρίβειας που σαρώνει τη χώρα μας εδώ και ένα χρόνο έχει δημιουργήσει εκρηκτικό τοπίο για τους πολίτες κι έχει φέρει σε απόγνωση τους συνδημότες μας στην Αθήνα, όπως διαπιστώνουμε στην καθημερινή επαφή μας μαζί τους. Σε σχέση με έναν χρόνο πριν, έχουμε 117,7% αύξηση στο φυσικό αέριο, 70,4% στο ρεύμα, 45,6% στα καύσιμα και διψήφιες αυξήσεις στα τρόφιμα. Ο ενεργειακός πληθωρισμός σκαρφάλωσε από τον Μάιο του 2021 στον Μάιο του 2022 στο 61%. Η αλήθεια είναι ότι πολύ μεγάλο μέρος του ενεργειακού πληθωρισμού δεν είναι εισαγόμενο, αλλά είναι εγχώριο και έχει την υπογραφή της κυβέρνησης, αφού ο μέσος όρος του ενεργειακού πληθωρισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στο 39%. Αυτό το “22%” παραπάνω είναι η κυβερνητική ακρίβεια στο ρεύμα, ενώ τα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας ανέρχονται σε περίπου 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ.
Από τα στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων, ανάλογες είναι και οι επιπτώσεις στον Δήμο μας. Το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος για το εξάμηνο Νοεμβρίου 2021- Μαρτίου 2022 είναι αυξημένο κατά 62%. Ενδεικτικά, η κατανάλωση ενέργειας για το Α’ τρίμηνο του 2022 ήταν 1.709ΚW και η αντίστοιχη του 2021 1.055ΚW (+654 KW), διαφορά που αντιστοιχεί σε αύξηση της δαπάνης κατά 3,5 εκατομμύρια ευρώ.Το κόστος του φυσικού αερίου είναι στο τελευταίο 6μηνο αυξημένο κατά 72%. Το κόστος πετρελαίου θέρμανσης είναι αυξημένο μεσοσταθμικά κατά 30% γιατί είχαν γίνει προμήθειες έγκαιρα. Το κόστος καυσίμων κίνησης είναι αυξημένο κατά 50%. Ως αποτέλεσμα, πολλά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στον Δήμο Αθηναίων έχουν σταματήσει και οι εργολάβοι ζητούν αναπροσαρμογή των δαπανών με αύξηση τιμολογίων στα υλικά κατά 25%.
Η κυβέρνηση μπορεί να επιχορήγησε τους ΟΤΑ με τις διατάξεις περί covid και για τον Δήμο Αθηναίων να αντιστοιχεί ένα ποσό 6.600.0000 ευρώ σε δύο δόσεις. Αυτή, όμως, είναι η τελική συνεισφορά της κυβέρνησης και δεν επαρκεί στο ελάχιστο. Η ΚΕΔΕ ζήτησε ήδη ειδική επιχορήγηση για το ενεργειακό κόστος αλλά δεν έχει προχωρήσει το θέμα. Υποστηρίζουμε θερμά ότι πρέπει να αυξηθούν οι έκτακτες επιχορηγήσεις προς τους ΟΤΑ ώστε να καλυφθεί το αυξημένο ενεργειακό κόστος.
Επιπλέον εδώ και χρόνια οι δαπάνες και τα έργα ανταποδοτικού χαρακτήρα του δήμου υστερούν κατά πολύ των εσόδων του με αποτέλεσμα να δημιουργείται μη επιτρεπτό δημοσιονομικό πλεόνασμα. Το πλεόνασμα αυτό πρέπει να επιστρέψει στους δημότες ή ακόμη καλύτερα να μην εισπράττεται από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις του δήμου.
Είναι αλήθεια ότι ο Δήμος Αθηναίων πήρε μέτρα ελάφρυνσης των επαγγελματιών, διευκόλυνε με δόσεις και μείωσε τέλη όσο διαρκούσε η καραντίνα της πανδημίας. Όμως και αυτά δεν αρκούν για να αντιμετωπισθεί η κρίση ακρίβειας και πληθωρισμού και κυρίως δεν βοηθούν πλέον τους πολίτες. Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι ο ΔΑ δεν μπορεί να κρύβεται πίσω από την ψευδεπίγραφη νομιμότητα που έχει επιβάλει η κυβέρνηση και είναι αναγκαίο να πάρει περισσότερα μέτρα ελάφρυνσης των πολιτών, των νοικοκυριών και των επαγγελματιών όπως έχει τη δυνατότητα εκ του νόμου.
Επιβάλλεται σήμερα η μείωση των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού που πληρώνουν οι πολίτες μέσω παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος, τα οποία αντιστοιχούν σε οριζόντιο ποσό ίσο με 1,55 ευρώ ανά τ.μ. και αποτελούν εκ των πραγμάτων χαράτσι στα νοικοκυριά. Ο φόρος αυτός επιβαρύνει σημαντικά τους λογαριασμούς ρεύματος, είναι σταθερός από το 2014 και πρέπει να μειωθεί τουλάχιστο στο 1,20 ευρώ/τ.μ., ελαφρύνοντας τους πολίτες κατά 7 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Δεν θεωρούμε ότι με αυτή η μείωση θα λυθεί πλήρως το πρόβλημα, ούτε επίσης ότι η μείωση των φόρων αποτελεί από μόνη της κοινωνική πολιτική. Στις συνθήκες, όμως, που έχουν διαμορφωθεί, θα αποτελέσει μια σημαντική βοήθεια για τους πολίτες που ψάχνουν τρόπους να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος και ο ΔΑ δεν μπορεί να σφυρίζει αδιάφορα απέναντι στα οικονομικά προβλήματα της πλειοψηφίας των δημοτών μας.
Ανάλογη παρέμβαση προτείνουμε για τα μαγαζιά λιανικού εμπορίου και τους χώρους παροχής υπηρεσιών που πλήττονται βάναυσα από την οικονομική κρίση και την πανδημία. Συγκεκριμένα, προτείνουμε τη μείωση των δημοτικών τελών για τις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου από 5,50ευρώ/τ.μ. σε 4,80ευρώ/τ.μ. Ο φόρος αυτός είναι από τους ψηλότερους στη χώρα και πρέπει να μειωθεί οπωσδήποτε. Δεν μπορούμε πλέον να κλείνουμε τα μάτια στην απόγνωση που νιώθουν οι επαγγελματίες του Δήμου Αθηναίων. Το ίδιο χρειάζεται να γίνει και για τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών. Ο φόρος από 5,30ευρώ/τ.μ. μπορεί άμεσα να μειωθεί στο 5ευρώ/τ.μ.
Το συνολικό κόστος της πρότασής μας για το ΔΑ ανέρχεται στα 12 εκατ. ευρώ και ο προϋπολογισμός του 2022 μπορεί να το αντέξει χωρίς προβλήματα. Βεβαίως γνωρίζουμε τους περιορισμούς που θέτουν οι νόμοι για τη χρήση των ανταποδοτικών τελών και για τον ισοσκελισμένο ισολογισμό τους. Όμως, όπως προαναφέραμε, εδώ και χρόνια οι δαπάνες και τα έργα ανταποδοτικού χαρακτήρα υστερούν κατά πολύ των εσόδων και αυτό επιτρέπει δημοσιονομικά να προβεί ο ΔΑ στη μείωση των τελών για τη πλειοψηφία των συνδημοτών μας. Άλλωστε τα προγραμματισμένα έργα ανταποδοτικών για τα έτη 2022 και 2023 δεν ξεπερνούν τα 20 εκατομμύρια ευρώ αφού το μεγάλο έργο του ηλεκτροφωτισμού έχει ενταχθεί στο ΠΔΕ του ΥΠΕΝ, το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης. Τέλος η αύξηση των δηλωμένων τ.μ. κατά 20% φέρνει επιπλέον έσοδα στον Δήμο Αθηναίων της τάξης των 10εκ. Δίνοντας ακόμα μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων για μέτρα στήριξης.
Απομένει μόνο η πολιτική βούληση της Δημοτικής Αρχής Μπακογιάννη. Η πρόταση που καταθέσαμε είναι σαφής και συγκεκριμένη, κοστολογημένη και κινείται εντός νομικού και δημοσιονομικού πλαισίου. Οι δικαιολογίες ότι δεν αντέχει ο προϋπολογισμός δεν ευσταθούν. Καλούμε τον Δήμαρχο να υιοθετήσει την πρότασή μας.