Απόσπασμα από την ομιλία του Γαβριήλ Σακελλαρίδη στο διεθνές συνέδριο που διοργανώνει το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ (Γραφείο Βρυξελλών – Παράρτημα Ελλάδας) με θέμα «Η Αριστερά στην κυβέρνηση – τι, γιατί και πώς»

Η τοπική αυτοδιοίκηση αποτελεί ένα κατεξοχήν πεδίο, που η αριστερά θα δοκιμαστεί. Και αν υπάρχει μια στιγμή, που η αυτοδιοίκηση πρέπει να αποκτήσει μια ουσιαστική στρατηγική, η στιγμή αυτή είναι τώρα. Αν υπάρχει μια στιγμή, που πρέπει να ξεχάσουμε την πεπατημένη και να ανακαλύψουμε ένα καινούριο νόημα για την τοπική αυτοδιοίκηση, είναι σήμερα.

Χρειάζεται να πολιτικοποιήσουμε εκ νέου το περιεχόμενο της ΤΑ στην Ελλάδα και, κατ’ επέκταση, το χαρακτήρα των επερχόμενων εκλογών. Να περιγράψουμε το πως θα είναι οι αριστερές αυτοδιοικητικές αρχές, που θα προκύψουν από τις εκλογές αυτές. Εμείς στην Ανοιχτή Πόλη στην Αθήνα σκεφτόμαστε και προτείνουμε – ενδεικτικά:

Μια δημοτική αρχή που θα κινηθεί με όλα τα πρόσφορα πολιτικά και νομικά μέσα, ώστε να αποκρουστούν οι πλειστηριασμοί ακινήτων του δημοσίου, και μικροϊδιοκτητών: για εμάς, η δημόσια περιουσία είναι όρος ανάκαμψης της χώρας, ενώ η ιδιόκτητη στέγη αποτελεί σήμερα ένα ελάχιστο δίχτυ ασφαλείας για μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Στόχος μας είναι να οργανώσουμε τη συλλογική παρέμβαση της κοινωνίας, ώστε να σωθούν οι περιουσίες και να μην καταλήξουν στα χέρια των τραπεζών, αλλά να αξιοποιηθούν για την κάλυψη πραγματικών κοινωνικών αναγκών.

Έναν δήμο που θα αγωνίζεται ώστε μην ιδιωτικοποιηθεί το νερό. Αύριο είναι παγκόσμια ημέρα νερού. Και ενώ διαβάζουμε ότι στο Βερολίνο η ύδρευση επανήλθε σε δημόσια ιδιοκτησία, η κυβέρνηση δίνει τις επιχειρήσεις ύδρευσης στις ίδιες αποτυχημένες γαλλικές εταιρείες. Το ίδιο και οι επιχειρήσεις ενέργειας – ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, που πρέπει να μείνουν υπό δημόσιο έλεγχο, ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε την ενεργειακή φτώχεια και προχωρήσουμε μεσοπρόθεσμα σε πιο πράσινες μορφές ενέργειας.

Η ανάταξη της χώρας περνάει και από το τοπικό επίπεδο: θεωρούμε ότι ο Δήμος και οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να παίξουν ένα πρωτεύοντα ρόλο στην παραγωγική ανασυγκρότηση, εντοπίζοντας επί του πεδίου τις ανάγκες, τις παραγωγικές δυνατότητες και τους πόρους μιας περιοχής, κινητοποιώντας το ανθρώπινο δυναμικό και διαμορφώνοντας τις απαραίτητες κοινωνικές συμμαχίες.

Η συναπόφαση σε επίπεδο γειτονιάς για μια τοπική ανάπλαση μικρής κλίμακας, τα δημοτικά δημοψηφίσματα για ζητήματα που θέτουν πολίτες (εκτός φυσικά από θέματα που αφορούν ανθρώπινα δικαιώματα), η πιο ανοιχτή στους πολίτες και τους εργαζόμενους λειτουργία των οργάνων του δήμου, είναι για την αριστερά ιδέες που εικονογραφούν μια άλλη αντίληψη δημοκρατίας στην Τ.Α., που αναμφίβολα θα κινητοποιήσει τους πολίτες.

Ενίσχυση της συνεργατικότητας: εκτιμούμε ότι οι δομές αλληλέγγυας οικονομίας και οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί, που δημιουργούνται το τελευταίο διάστημα, αποτελούν ένα σοβαρό εργαλείο για μια παραγωγική ανασυγκρότηση σε αποκεντρωμένη και συμμετοχική βάση. Τα εγχειρήματα αυτά, που εξελίσσονται σε όλους τους επιμέρους τομείς (τροφή, υγεία, παιδεία, οικονομία, πολιτισμός), παράγουν νέα τεχνογνωσία και πρωτότυπες λύσεις, που μπορούν να αποτελέσουν ιδιαίτερα προωθητικές συμβολές για τη διακυβέρνηση ενός τόπου. Χρειάζεται να στηριχτούν συνεργατικές πρωτοβουλίες, με έμφαση σε παραγωγικούς τομείς και στις νέες τεχνολογίες, για να δημιουργηθούν υποδομές στήριξης των μικρών επιχειρήσεων και δίκτυα συνεργασίας, για την ανάπτυξη στον τομέα του πολιτισμού και του περιβάλλοντος. Αρνούμαστε, όμως, την ψευδεπίγραφη χρησιμοποίηση των συνεταιρισμών σαν εργαλείο για να ιδιωτικοποιηθούν οι δημοτικές υπηρεσίες. Σαν αριστερά στους δήμους, επιδιώκουμε οι δομές αλληλεγγύης, οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί και οι συναφείς κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων να συνομιλούν και να συνεργάζονται, συστηματικά και με σεβασμό στην αυτονομία των κοινωνικών συλλογικοτήτων και τον θεσμικό ρόλο της τοπικής διοίκησης.

Το δικό μας όραμα: αντιτασσόμαστε στο κυρίαρχο μοντέλο της «ανταγωνιστικής» πόλης, που επιτυγχάνεται μέσω της εξόντωσης των εργαζομένων και του περιβάλλοντος. Είμαστε αντίθετοι στο μοντέλο δημοτικής αρχής, που φροντίζει μόνο τη βιτρίνα της πόλης, ενώ οι χώροι της καθημερινότητας των πολλών ανθρώπων παραμένουν υποβαθμισμένοι, που διαχειρίζεται τη φτώχεια με υποτυπώδη προγράμματα φιλανθρωπικού χαρακτήρα, που αποκλείει συστηματικά τους πολίτες από την εξουσία. Εμείς σαν αριστερά προτείνουμε το όραμα μιας πόλης με αλληλεγγύη, ποιότητα ζωής και δημοκρατία. Γνωρίζουμε πολλές από τις εντάσεις που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε άμεσα – εντάσεις που προκύπτουν από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής τοπικής αυτοδιοίκησης – και γενικότερα της θέσμισης του πολιτικού σε τοπικό επίπεδο. Αλλά και που καθορίζονται από την ιδιαίτερη σημερινή συγκυρία, στην οποία θα κληθεί να λάβει χώρα το εγχείρημα της αριστερής δημοκρατικής διακυβέρνησης. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση σε όλα τα επίπεδα, αλλά είμαστε αισιόδοξοι γιατί ξέρουμε πως θα δουλέψουμε μαζί με την κοινωνία – και εδώ ο ρόλος της ΤΑ θα είναι σημαντικός.