Η Ακαδημία Πλάτωνος είναι μια από τις παλαιότερες γειτονιές της Αθήνας η οποία σφραγίζεται από ένα ιδιαίτερα λαμπρό παρελθόν. Ονομάστηκε έτσι από τον πρώτο οικιστή, τον ήρωα Ακάδημο (ή Εκάδημο), αλλά έμεινε στην ιστορία εξαιτίας της περίφημης Φιλοσοφικής Σχολής, που ίδρυσε ο Πλάτωνας το 387 π.Χ. και η οποία λειτούργησε για χίλια περίπου χρόνια, γνωρίζοντας μεγάλη ακμή, ιδίως με τους λεγόμενους Νεοπλατωνικούς φιλόσοφους, έως το 529 μ.Χ., οπότε με διάταγμα του αυτοκράτορα Ιουστινιανού έκλεισαν όλα τα εκπαιδευτικά κέντρα της Αθήνας, γεγονός που αποτέλεσε το πραγματικό τέλος του αρχαίου κόσμου. Η Ακαδημία Πλάτωνος ήταν το πνευματικό κέντρο της Αρχαίας Αθήνας, που καθόρισε εν πολλοίς ολόκληρη τη φιλοσοφική προσέγγιση του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.

Η σπονδυλική στήλη της Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων, ο Μεγάλος Περίπατος προβλέπεται μελλοντικά να καταλήξει στον Αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνος, σε αναφορά με την αρχαία περιφερειακή οδό μήκους 1,5 χλμ. που ξεκινούσε από τον Κεραμεικό (Δίπυλον) και έφτανε μέχρι την Ακαδημία. Το ίχνος της αρχαίας διαδρομής ταυτίζεται με τις σημερινές οδούς Πλαταιών-Πλάτωνος και Σαλαμίνος και χάνεται μέσα σε ένα πυκνοδομημένο τμήμα της σύγχρονης Αθήνας.

Η γειτονιά της Ακαδημίας Πλάτωνος – ή του Πλάτωνα όπως έχει επικρατήσει, εκτείνεται στο χώρο ανάμεσα στην νοτιοδυτική πλευρά της οδού Λένορμαν και τη Λεωφόρο Αθηνών. Συνορεύει βόρεια – βορειοανατολικά με την Κολοκυνθού και τον Κολωνό και νότια με το Μεταξουργείο, τον Βοτανικό και τον Προφήτη Δανιήλ – που αποτελούν τμήματα της ευρύτερης περιοχής του Ελαιώνα – και όπου μεγάλη έκταση καταλαμβάνει το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Η αστική και βιομηχανική ανάπτυξη του Πλάτωνα ξεκίνησε στις αρχές του 20^ου αιώνα και κορυφώθηκε μεταπολεμικά, χωρίς κανέναν σεβασμό στην ιστορικότητα του χώρου, διαμορφώνοντας έναν αραιοδομημένο αστικό ιστό, με έντονη μείξη χρήσεων κατοικίας, μεταποίησης, εργαστηρίων και συνεργείων, παράλληλα με την ανάπτυξη της αποκλειστικά βιομηχανικής γειτονικής περιοχής του Βοτανικού.

Με την αποβιομηχάνιση, οι παραγωγικές δραστηριότητες παρήκμασαν. Σήμερα η Ακαδημία Πλάτωνος είναι μια ιδιαίτερα υποβαθμισμένη περιοχή που αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα πρόσβασης, υποδομών, διαχείρισης και καθορισμού χρήσεων γης. Επί της λεωφόρου Αθηνών, έχει διαμορφώσει ένα μέτωπο λειτουργιών που περιλαμβάνει μεγάλα καταστήματα λιανικής πώλησης, αντιπροσωπείες αυτοκινήτων και χονδρεμπόριο, ενώ η περιοχή επιβαρύνεται ιδιαίτερα από τον υπεραστικό σταθμό λεωφορείων που λειτουργεί στο όριό της με την Λεωφόρο Κηφισού.

Επί σειρά ετών, η πολιτεία καλείται να λύσει τον γρίφο της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου μέσα σε ένα υφιστάμενο περιβάλλον που δεν ευνοεί κάτι τέτοιο και μέσα από θεσμοθετήσεις που είναι δύσκολο να εφαρμοστούν. Στα πλαίσια αυτά έχει διατυπωθεί, ο μεγαλεπήβολος στόχος της δημιουργίας ενός «Υπερτοπικού Πόλου Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων» στην Ακαδημία Πλάτωνος, που συνάδει με τους στόχους του παλιού Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας, και περιλαμβάνει αρχαιολογικό πάρκο 135 στρεμμάτων, σε συνδυασμό με την ανέγερση του νέου Μουσείου της Πόλης των Αθηνών. Πρόκειται για μια συνολική και μεγάλης κλίμακας παρέμβαση στην περιοχή.

Την ολιγωρία όμως του Κράτους στο θέμα της προστασίας και διαφύλαξης της Ακαδημίας Πλάτωνα, έρχεται σήμερα να εκμεταλλευτεί, όχι τυχαία, το ιδιωτικό κεφάλαιο, καταστρώνοντας επιχειρηματικά σχέδια που αφορούν στο μέλλον της περιοχής. Πρώτη ένδειξη, η μεγάλη επένδυση στα ακίνητα του ιστορικού βιομηχανικού συγκροτήματος Μουζάκη και στα γειτονικά οικόπεδα της Κλωστοϋφαντουργίας Λαναρά, στις οδούς Λένορμαν και Κηφισού, συνολικής έκτασης 20 περίπου στρεμμάτων, στα οποία προβλέπεται να οικοδομηθεί μεγάλο εμπορικό κέντρο, με επιπλέον χρήσεις αναψυχής και ψυχαγωγίας. Η έγκριση του επενδυτικού πλάνου μέσα από διαδικασίες που καταστρατήγησαν χαρακτηριστικά τους κανόνες και όρους δόμησης που προέβλεπε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Αθηναίων για τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνα, μέσα από ειδικές τροποποιήσεις της νομοθεσίας και υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας και ανταποδοτικών έργων» με το Δήμο Αθηναίων, είναι μόνο μια πρόγευση των προθέσεων του ιδιωτικού συμφέροντος, αλλά και της στάσης ενθάρρυνσης της επιχειρηματικότητας του χώρου που τηρεί το επίσημο Κράτος.