Μετά από πίεση της Ανοιχτής Πόλης και άλλων παρατάξεων της αντιπολίτευσης, ο κ. Μπακογιάννης δέχτηκε επιτέλους να συζητηθεί στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου την Τετάρτη 4/5 το θέμα της διαχείρισης του αστικού πρασίνου και πιο συγκεκριμένα των κλαδεμάτων, τα οποία έχουν ξεσηκώσει αντιδράσεις σε όλες τις γειτονιές της πόλης, τόσο από απλούς δημότες όσο και από επιστήμονες και οργανώσεις πολιτών.

Δυστυχώς, έγινε ξεκάθαρο ότι το μόνο που δεν επιθυμούσε χτες η παράταξη του Δημάρχου ήταν μια εποικοδομητική συζήτηση για τα πολλά και σημαντικά προβλήματα του αστικού πρασίνου στην Αθήνα. Με την εκφώνηση από τον Αντιδήμαρχο Κλιματικής Αλλαγής και Πρασίνου ενός μακροσκελούς καταλόγου ποσοτικών στοιχείων και εργασιών των οποίων την ακρίβεια δεν μπορούσε να ελέγξει κανείς, η δημοτική αρχή προσπάθησε να πείσει ότι όλα βαίνουν καλώς. Ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την απουσία συνολικής πολιτικής για την προστασία και ανάπτυξη του πρασίνου. Ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τα παρατημένα άλση και πάρκα, με τα αλλοπρόσαλλα κλαδέματα και την καρατόμηση των δέντρων από τον ιδιώτη εργολάβο στον οποίο έχει αναθέσει τη φροντίδα του πρασίνου σε όλη την πόλη. Ότι είναι αδιάφορες οι καταγγελίες για περιστατικά κοπών και κλαδεμάτων που γίνονται από μη ειδικευμένους εργάτες χωρίς την εποπτεία γεωπόνων του Δήμου ή της εταιρείας. Ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την αποψίλωση των υπηρεσιών Πρασίνου από ανθρώπινο δυναμικό και πόρους και την απώλεια συγκεντρωμένης εμπειρίας και γνώσης.

Αντίθετα, η εργολαβική εταιρία παρουσιάστηκε σχεδόν ως σωτήρας του πρασίνου στην Αθήνα και φυσικά δεν φάνηκε η ελάχιστη διάθεση να ελεγχθεί αυτή ως προς την τήρηση των όρων της σύμβασης και τη σωστή εκτέλεση των εργασιών. Επιπλέον, οι θλιβερές εικόνες των δέντρων και των χώρων πρασίνου που φτάνουν με καταιγιστικό ρυθμό από τις γειτονιές, η κινητοποίηση δεκάδων περιβαλλοντικών οργανώσεων και οι επιστημονικές αντιρρήσεις που έχουν διατυπωθεί περιγράφηκαν ως προϊόν μιας ιδεοληπτικής φασαρίας που γίνεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η άρνηση της πραγματικότητας και των προβλημάτων από την δημοτική αρχή είναι ίσως το πιο ανησυχητικό συμπέρασμα της χθεσινής συζήτησης. Η συγκυρία της κλιματικής κρίσης σε συνδυασμό με τα γνωστά προβλήματα έλλειψης πρασίνου της Αθήνας απαιτεί κινητοποίηση σε όλα τα επίπεδα, συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών και τους επιστημονικούς φορείς, και όχι αποποίηση ή κάλυψη των ευθυνών. Απαιτεί αξιόπιστο στρατηγικό σχεδιασμό με συγκεκριμένους και μετρήσιμους στόχους για την ανάπτυξη του πρασίνου στην πόλη, πολιτικές για την διάχυσή του και στις λιγότερο προνομιούχες γειτονιές, γενναία ενίσχυση των υποστελεχωμένων υπηρεσιών του Δήμου.

Η Ανοιχτή Πόλη κατέθεσε στο Δημοτικό Συμβούλιο τον όγκο των φωτογραφιών που συλλέχθηκαν, με κακοποιημένα δέντρα από κάθε γειτονιά της πόλης. Το υλικό αυτό έρχεται σε συνέχεια των σχετικών ερωτημάτων που έχουμε καταθέσει τους τελευταίους μήνες, μετά και τις συνεχείς διαμαρτυρίες κατοίκων. Σε αυτή τη λογική, καλέσαμε τη δημοτική αρχή να ανοίξει το θέμα της διαχείρισης του αστικού πρασίνου, τόσο για συγκεκριμένα θέματα όπως τα κλαδέματα όσο και για τη συνολική στρατηγική, προχωρώντας σε συγκροτημένο διάλογο με τους δημότες και τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών, με συμμετοχή και των αρμόδιων επιστημονικών φορέων, όπως το ΓΕΩΤΕΕ και η Γεωπονική Σχολή.

Σε μια Αθήνα που μοιάζει πιο ευάλωτη από ποτέ μπροστά στο επερχόμενο καλοκαίρι, και παρά την απροθυμία του Δημάρχου να μπει σε μια εποικοδομητική συζήτηση, ο διάλογος έχει πλέον ξεκινήσει. Ελπίζουμε ότι θα ληφθεί σοβαρά υπόψη και από τη δημοτική αρχή.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό του αρμόδιου Υπουργείου, η Δομή Φιλοξενίας Προσφύγων του Ελαιώνα θα έχει κλείσει μέχρι το τέλος Μαΐου, λίγο δηλαδή πριν λήξει η σχολική χρονιά και χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η συνέχιση και ολοκλήρωση της φοίτησης των προσφυγόπουλων που ήδη αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σχολεία τους, παρά τις διαβεβαιώσεις που είχαν δοθεί στο πρόσφατο παρελθόν.
Απέναντι σε αυτήν την άδικη κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα παιδιά των οικογενειών της δομής, η Ανοιχτή Πόλη κατέθεσε στη 10η συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου (11/4) το παρακάτω ψήφισμα, το οποίο και υπερψηφίστηκε, παρά την επιλογή της παράταξης του Δημάρχου να απέχει της ψήφου της:

Ψήφισμα για τη συνέχιση της εκπαίδευσης των προσφυγόπουλων του Ελαιώνα
Το δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας καλεί το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από διεθνείς συμβάσεις, αλλά και από την Ελληνική νομοθεσία, και να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη συνέχιση και ολοκλήρωση της φοίτησης στα ελληνικά δημόσια σχολεία των παιδιών των προσφύγων που φιλοξενούνται στη Δομή του Ελαιώνα, αναστέλλοντας τη διαδικασία μεταφοράς των παιδιών εκτός δομής μέχρι τουλάχιστον το τέλος της σχολικής χρονιάς.
Η απόφαση για κλείσιμο της δομής του Ελαιώνα μέχρι το τέλος Μαΐου υλοποιείται σε απουσία επαρκούς πρόνοιας για τη στέγαση των εκτοπιζόμενων προσφύγων και χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η μετεγγραφή των παιδιών τους που φοιτούν σε σχολεία της περιοχής σε άλλα σχολεία. Παιδιά, πολλά από τα οποία υποφέρουν από μετατραυματικό στρες ή μαθησιακές δυσκολίες, αναγκάζονται να διακόψουν βίαια μια ευαίσθητη διαδικασία ένταξης στον κοινωνικό ιστό, διαδικασία που είχε ήδη διαταραχθεί από τον ουσιαστικό αποκλεισμό τους από την τηλε-εκπαίδευση των χρόνων της πανδημίας.
Καλούμε την Ελληνική Πολιτεία να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της και να προστατέψει το δικαίωμα των παιδιών των προσφύγων στην πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση και σε μια ομαλή διαδικασία ένταξης στις τοπικές κοινωνίες. Ο όποιος προγραμματισμός αφορά τη δομή του Ελαιώνα δεν επιτρέπεται να αντιτίθεται σε διεθνώς αναγνωρισμένα δικαιώματα και στον ανθρωπισμό μας.

Επιτροπές Δήμων και διατάξεις Θεοδωρικάκου
Από τις πρώτες πράξεις της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, με το που ανέλαβε την εξουσία, ήταν να επέμβει στις δημοκρατικές λειτουργίες και τα αντιπροσωπευτικά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Με διαδοχικά νομοθετήματα εκχώρησε κομβικές αρμοδιότητες του ανώτατου αντιπροσωπευτικού οργάνου, του δημοτικού συμβουλίου, στις Επιτροπές των δήμων, και ιδιαίτερα στην Οικονομική Επιτροπή, εκεί όπου με άλλα νομοθετήματα εξασφαλίζεται εκ προοιμίου η πλειοψηφία του Δημάρχου σε βάρος της αναλογικής εκπροσώπησης των πολιτικών δυνάμεων. Η Ανοιχτή Πόλη, από την πρώτη στιγμή, είχε εκφράσει δημόσια τη διαφωνία της με ένα θεσμικό πλαίσιο που αλλοιώνει και περιορίζει το δημοκρατικό διάλογο.
Με πρόσφατη απόφασή του, το Γ’ Τμήμα του ΣτΕ δικαιώνει τη διαφωνία μας, κρίνοντας αντισυνταγματικές τις εν λόγω διατάξεις, με τις οποίες αποδυναμώνεται η δημοκρατική λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ενόψει της συζήτησης του θέματος στην Ολομέλεια του ΣτΕ που θα κρίνει οριστικά την τύχη των λεγόμενων “νόμων Θεοδωρικάκου”, καλέσαμε τη δημοτική αρχή να τοποθετηθεί σχετικά. Το δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας οφείλει να υπερασπιστεί την ποιότητα του δημοκρατικού ελέγχου στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας.

Πράσινο
Ο ακήρυκτος πόλεμος που διεξάγεται, εδώ και μήνες, ανάμεσα στη δημοτική αρχή Μπακογιάννη και τα δέντρα της πόλης, έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Όπως είναι γνωστό, οι υπηρεσίες πρασίνου έχουν ανατεθεί σε μια μεγάλη και μη αποδοτική εργολαβία από τη δημοτική αρχή – η οποία έσπευσε να αξιοποιήσει το άρθρο 179 του αναπτυξιακού πολυνομοσχεδίου που άνοιξε το δρόμο για τη συμβασιοποίηση πυρηνικών δημοτικών αρμοδιοτήτων – με πολύ δυσάρεστα αποτελέσματα μέχρι τώρα.
Κάτοικοι της 4ης δημοτικής κοινότητας και χρήστες του πάρκου της Ακαδημίας Πλάτωνος βρέθηκαν πρόσφατα αντιμέτωποι με υποτιθέμενες εργασίες κλαδέματος, οι οποίες φαίνεται ότι έγιναν με λάθος τρόπο, σε λάθος στιγμή, χωρίς παρουσία ειδικού επιστήμονα και που εξελίχθηκαν σε αδικαιολόγητη “καρατόμηση” ακόμα και υγιών δέντρων. Οι διαμαρτυρίες από την 4η Κοινότητα έρχονται να προστεθούν σε μια μακριά σειρά ανάλογων καταγγελιών από διάφορες γειτονιές της πόλης. Οι εικόνες από τα πληγωμένα από τις κακοκαιρίες άλση Ευελπίδων και Ιλισίων, από το αφρόντιστο άλσος Πολυγώνου και το λόφο του Στρέφη, αλλά και από τα ακατάλληλα κλαδέματα στους δρόμους πολλών γειτονιών, δημιουργούν αμφιβολία για το αν ο εργολάβος τηρεί καν τους όρους της σύμβασης και υπογραμμίζουν ερωτήματα που η Ανοιχτή Πόλη έχει θέσει επανειλημμένα: ποιός τελικά προγραμματίζει τις εργασίες πρασίνου, ποιός παρέχει επιστημονική τεκμηρίωση και ποιός τις επιβλέπει;
Ζητήσαμε από τη δημοτική αρχή να προγραμματιστεί διεξοδική συζήτηση για τα θέματα του πρασίνου στο δημοτικό συμβούλιο, καθώς και να διευρύνει τη συνεργασία της Υπηρεσίας Πρασίνου με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, ώστε να υπάρξει μια έγκυρη γνωμοδότηση για τα ζητήματα διαχείρισης αστικού και περιαστικού πρασίνου. Οι κάτοικοι των γειτονιών δεν είναι διατεθειμένοι να επιτρέψουν τη μείωση του φυτικού κεφαλαίου στις περιοχές τους και εύλογα ζητούν συγκεκριμένες εγγυήσεις για την αντικατάσταση όσων δέντρων έχουν κοπεί.

Πρωτοβουλία για το νερό
Καλέσαμε τη δημοτική αρχή να στηρίξει την Πρωτοβουλία για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού, η οποία ήδη συσπειρώνει πάνω από 62 φορείς, σωματεία και κινήσεις πολιτών που αντιτίθενται στην ιδιωτικοποίηση του Υδροδοτικού Συστήματος της Αττικής (ΕΥΣ). Ο Δήμος Αθηναίων οφείλει να υπερασπιστεί το συμφέρον και την ποιότητα ζωής των δημοτών, μπαίνοντας μπροστά σε μια συλλογική προσπάθεια να διασφαλιστεί ο χαρακτήρας του νερού ως κοινού και κοινωνικού αγαθού, όπως άλλωστε επιβάλλεται από διεθνείς συμβάσεις και ψηφίσματα του ΟΗΕ και όπως ομολογείται και από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματική τη μεταβίβαση της πλειοψηφίας των μετοχών των εταιρειών ύδρευσης (ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ) στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας.

Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 28/3, η δημοτική αρχή έφερε ως θέμα τη ψήφιση σύμβασης παραχώρησης του θεάτρου “ΕΜΠΡΟΣ” από την ΕΤΑΔ ΑΕ στον Δήμο της Αθήνας. Η εξέλιξη αυτή έρχεται λίγους μήνες μετά από την αυθαίρετη επιχείρηση εργολαβικού συνεργείου να τσιμεντώσει τα ανοίγματα του ιστορικού διατηρητέου κτιρίου, για την οποία μάλιστα η Ανοιχτή Πόλη είχε καταθέσει μήνυση. Για την επιχείρηση εκείνη κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη – ούτε η ΕΤΑΔ, στην οποία ανήκει το κτίριο, ούτε ο Δήμος Αθηναίων, ο οποίος επέλεξε να σιωπήσει απέναντι στην κακοποίηση ενός ιστορικού μνημείου της πόλης.

Η Ανοιχτή Πόλη είχε τότε προτείνει να μεριμνήσει ο Δήμος για ενδεχόμενες ανάγκες του διατηρητέου κτηρίου και λοιπά λειτουργικά έξοδα, ώστε να συνεχίσει αδιατάρακτα η λειτουργία του χώρου ως αυτοδιαχειριζόμενου ελεύθερου κοινωνικού χώρου πολιτισμού, υπό την ευθύνη των ομάδων που τον κράτησαν ζωντανό όλα αυτά τα χρόνια.
Το ίδιο υποστηρίζουμε και τώρα. Η εισήγηση της δημοτικής αρχής κινείται δυστυχώς σε μία κατεύθυνση ξένη προς τη φυσιογνωμία του χώρου, που δείχνει άγνοια και περιφρόνηση της διαδρομής και της σημασίας του θεάτρου “ΕΜΠΡΟΣ”. Αλλά και χωρίς να έχει προηγηθεί η οποιαδήποτε διαβούλευση (κατά την πάγια πλέον τακτική της δημοτικής αρχής του κ. Μπακογιάννη), ούτε εντός του Δήμου, αλλά – το κρισιμότερο – ούτε με τους ανθρώπους και τις συλλογικότητες που έχουν κρατήσει το χώρο ζωντανό.

Το θέατρο “ΕΜΠΡΟΣ” έχει αποτελέσει για περισσότερο από δέκα χρόνια ένα δυναμικό όσο και σπάνιο εγχείρημα για την πολιτιστική δημιουργία της πόλης. Οι ανακοινώσεις υπεράσπισης από φορείς όπως η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος, και κυρίως οι χιλιάδες άνθρωποι που έχουν αγκαλιάσει το εγχείρημα όλα αυτά τα χρόνια είναι η καλύτερη απόδειξη αυτής της σημασίας. Η Ανοιχτή Πόλη θεωρεί τις καλλιτεχνικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες του ελεύθερου αυτοδιαχειριζόμενου Θεάτρου Εμπρός, όπως και τον τρόπο λειτουργίας του, πλούτο για την Αθήνα. Και ενώ υπάρχουν γνωστά παραδείγματα από πόλεις της Ευρώπης που αγκάλιασαν και έδωσαν χώρο σε παρόμοια εγχειρήματα, η χθεσινή εισήγηση της δημοτικής αρχής αποτελεί άμεση απειλή για τη συνέχιση της προσφοράς του “ΕΜΠΡΟΣ” στην πολιτιστική ζωή της πόλης.

Καταψηφίσαμε την εισήγηση της δημοτικής αρχής και την καλέσαμε να ξεκινήσει μια ουσιαστική συζήτηση με τη συλλογικότητα του “ΕΜΠΡΟΣ”, με σεβασμό στην ιστορία του χώρου, στην αρχιτεκτονική κληρονομιά της πόλης, αλλά και στην ανάγκη για χώρους αυτόνομης δημιουργικής έκφρασης. Η προστασία του κτιρίου του “ΕΜΠΡΟΣ” είναι κάθε άλλο παρά ασύμβατη με την σημερινή του λειτουργία: είναι καθαρά ζήτημα πολιτικής βούλησης και επιλογών.